FETRET DEVRİ VE l. MEHMET (ÇELEBİ)

FETRET DEVRİ VE l. MEHMET (ÇELEBİ)

Fetret Devri (1402 – 1413)

Yıldırım Bayezit’in Ankara Savaşı’nda Timur’a esir düşüp bir süre sonra da ölmesi üzerine

Anadolu’da taht kavgaları yaşanmaya başladı. Timur, Yıldırım Bayezit tarafından Osmanlı Devleti’ne bağlanan Anadolu beyliklerini tekrar eski beylerine vererek önemli ölçüde gerçekleştirilmiş olan Anadolu Türk birliğini bozdu. Ayrıca Osmanlı Devleti’ni parçalama siyaseti güderek Osmanlı topraklarını Yıldırım’ın oğulları Süleyman Çelebi, İsa Çelebi, Mehmet Çelebi ve Musa Çelebi arasında paylaştırdı.

Süleyman Çelebi; Edirne

İsa Çelebi; Balıkesir

Mehmet Çelebi; Amasya

Musa Çelebi; Bursa

Osmanlı tarihinde, 1402’den 1413 yılına kadar süren ve taht kavgaları ile geçen döneme denir. Yıldırım’ın oğulları arasında yaşanan bu mücadeleyi Mehmet Çelebi kazandı ve 1413 yılında tek başına Osmanlı tahtına oturdu.

Osmanlı Devleti, Fetret Devri ‘nde Balkanlarda fazla bir toprak kaybıyla karşılaşmadı. Ancak Anadolu’da maddi ve manevi birçok kayba uğradı. Yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.

Şehzade Musa tarafından İstanbul kuşatılmıştır.

Hoşgörülü ve adil bir politika uygulanması Balkanlarda isyan çıkmasını önlemiştir.

Avrupa’dan saldırı olmamasının sebebi Yüzyıl savaşlarıdır.

Mehmet Çelebi bütün kardeşlerini yenerek devletin başına geçmiştir.

I. Mehmet (Çelebi)

* Devletin ikinci kurucusu kabul edilir.

Mehmet Çelebi, önce Aydınoğulları’ndan İzmir’i; sonra Karamanoğulları’ndan Akşehir, Beyşehir ve Seydişehir’i aldı. Daha sonra Menteşeoğulları ve Tekeoğulları da Osmanlı’ya bağlılıklarını bildirdiler.

Saruhanoğulları Beyliği’ni ortadan kaldıran Mehmet Çelebi, Candaroğulları’ndan da Samsun’u aldı.

Çelebi Mehmet Dönemi’nde;

  • Canik,
  • Aydınoğulları,
  • Saruhanoğulları

Kontrol altına alınmıştır.

  • Karamanoğulları,
  • Germiyanoğulları,
  • Candaroğulları,
  • Menteşeoğulları

Osmanlı hakimiyetini kabul etmiştir.

Şeyh Bedrettin İsyanı

Mehmet Çelebi döneminde Anadolu’da meydana gelen olaylardan biri de Şeyh Bedrettin İsyanı dır. Şeyh Bedrettin, Fetret Devrinin getirdiği karışıklıklardan faydalanarak kendi düşüncelerini yaymaya başladı. Şeyh Bedrettin’in düşünceleri Osmanlı Devleti’ndeki İslam anlayışına tersti. Müritlerinin İzmir ve Manisa’da çıkardığı ayaklanmalar bastırıldı. Daha sonra Rumeli’ye geçerek başlattığı ayaklanma da bastırıldı. Şeyh Bedrettin yakalandı ve yargılandıktan sonra idam edildi (1420).

Yardımcıları Torlak Kemal ve Börklüce Mustafa da öldürüldü.

İlk halk isyanıdır.

İlk dini nitelikli isyandır.

Mustafa Çelebi İsyanı

Mehmet Çelebi döneminde, içte yaşanan karışıklıklardan biri de kardeşi Mustafa Çelebi İsyanı dır. Mustafa Çelebi Bizans İmparatorluğundan aldığı destekle tahtı ele geçirmek için isyan etti. Mehmet Çelebi, Rumeli’ye gelerek Mustafa Çelebi’yi yenilgiye uğrattı. Bunun üzerine Mustafa Çelebi Bizans’a sığındı. Mustafa Çelebi, Mehmet Çelebi öldükten sonra II. Murat döneminde Bizans’ın kışkırtmasıyla tekrar ayaklandıysa da bu ayaklanma II. Murat tarafından bastırıldı.

Mehmet Çelebi, Anadolu’da Türk birliğini büyük ölçüde sağladıktan sonra, Balkanlarda Osmanlı otoritesini daha da güçlendirmek için harekete geçti. Erdel, Macaristan ve Mora’ya akınlar düzenledi. Akçahisar ve Avlonya fethedildi (1417). Eflâk ve Bosna’da Osmanlı egemenliğini kurdu.

İLK OSMANLI – VENEDİK DENİZ SAVAŞI (1416)

Çalı Bey

Çalı Bey deniz savaşı da denir.

Osmanlı Devleti bu savaşta yenilmesine rağmen deniz savaşlarında tecrübe kazandı.