18.Yüzyıl Islahatları Amacı ve Özellikleri, 18.yüzyılda siyasi ve askeri alanda geliştirilen ilişkiler Osmanlı toplumunu etkilemeye başladı. Azınlıklar bu dönemde batı kültürünü Osmanlı toplumuna taşıdılar. Bunun bir sonucu olarak batılılar gibi giyim, yaşam tarzı moda Fermanya başladı.
Bu dönemde Osmanlı Devletinde Minyatür ve Şiir alanında büyük gelişmeler meydana geldi. Şiir’de Şeyh Galip ve Nedim gibi şairler yetişti.
18.Yüzyıl ıslahatları daha ziyade askeri nitelikte olduğu için bu alanda birçok eğitimci ve danışmanlar getirilmiştir. Avrupa ya örenci gönderilmesine ve yabancı dil öğretimine önem verilmiştir. Birçok eser bu dönemde tercüme edilmeye başlanmıştır. Bu dönemdeki önemli Islahatlar;
Kara Mühendis Hanesini (Mühendis Hane-i Berr-i Hümayun) açtı. (17) Teknik okulda ilk defa subay yetiştirilmeye başlandı. Aynı zamanda ilk teknik okuldur.
Humbaracı Ahmet Paşa (Kont de Bonnneval) topçu ve Humbaracı ocağını ıslah etmiştir. Orduyu bölük, tabur alay gibi bölümlere ayırdı.
Deniz Mühendis hanesini (Mühendis Hane-i Bahri Hümayun) açtı. (1773)
Mâliyeyi düzeltti..
Bu dönemde batıdaki ilerlemeleri takip etmek için Fransa ve Almanya’ya bazı adamlarını gönderdi. Ve birçok bilimsel eser Türkçeye çevrildi. Baron dö Tot Surat topçularını kurdu.
İstihkâm Okulu açıldı.
Levent Teşkilatı kaldırıldı.
Napolyon’un ilk yenilgisi oluştur. Bu yenilgiden sonra Fransa ile El-Ariş Antlaşması imzalanarak Fransa Mısırdan çıkartıldı. (1802)
Bu antlaşmaya göre;
Daha sonra yapılan Paris Antlaşması ile Osmanlı-Fansız Savaşı sona erdi.( 1802)
Bu antlaşma ile;
Ancak İngiltere’nin Mısır’a yerleşmek istemesi, Rusların Panslavizm propagandasının devam etmesi sonucu Osmanlı Devleti Fransa ile yeniden yakınlaşmasına neden oldu. Osmanlı Devleti Napolyon’un Fransa Krallığını tanıdı. Osmanlı Devletini Fransa’ya karşı kışkırtılar. Osmanlı Devleti bunun kabul etmeyince İngiltere ile Rusya aralarında ittifak yaptı. Daha sonra Osmanlı Devletine saldırdılar.
Napolyon, 1804 de Fransa imparatorluğunu ilan etti. Osmanlı Devleti ile yeniden dostluk kurmak istemesi üzerine Osmanlı Devleti Napolyon’un krallığını tanıdı. Bu sırada İngiltere ve Rusya Fransa’ya karşı ittifak oluşturdular. (1806)
Bu olay sonrası
İngiltere’de Osmanlı Devletinden Fransa ile ilişkilerini kesmesini, Çanakkale istihkâmlarının kendisine teslim edilmesini, Eflak ve Buğdan’ın da Rusya’ya verilmesini istedi.
Savaş devam ederken Kabakçı İsyanı çıktı. III. Selim tahtan indirildi. IV. Mustafa tahta çıkarıldı.(1807)
Nizam-ı Cedit taraftarları cezalandırıldı. Rusçuk Ayanı Alemdar Mustafa Paşa, İstanbul’a gelerek II.Mahmut’u tahta çıkardı. (1808)
İstanbul’da bu olaylar devam ederken Fransa ile Rusya gizlice Tilsit’te bir araya gelerek bir antlaşma yaptılar. Tilsit Antlaşması (9 Temmuz 1807) ile Osmanlı Devletinin nasıl paylaşacaklarını görüşüp karara bağladılar.
Bu antlaşma sonrası İngiltere ve Osmanlı Devleti arasında Çanakkale( Kale-i Sultaniye) Antlaşması yapıldı.
( 1809) Yapılan bu barış antlaşması ile Boğazlar savaş zamanlarında savaş gemilerine kapatılacağı kabul ediliyordu.
Osmanlı Rus savaşında Ruslar üstünlük kurması üzerine bir süre sonra Osmanlı Devleti, Rusya ile Bükreş Antlaşmasını (1812) imzalamıştır.
Bu antlaşma ile;
Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti fazla toprak kaybetmemiştir. Fakat Sırplara verilen imtiyazlar eyalet isyanlarının hızlanmasında etkili oldu.
Ulufe alım satımı yasaklandı.
Yeniçeri sayısı azaltıldı.
Sadrazam Halil Hamit Paşa Surat topçuları sınıfın genişletti modemize etti.
XVII.yüzyıl; III. Ahmet Döneminde Avrupa resminin tesiri görülmeye başlamıştır. Bundan sonraki üslup Avrupa ile paralel olarak yürümüştür. Bu dönemin en büyük minyatür ustası Levni’dir
Levni; III. Ahmet’in Nakkaş başıdır. Bu dönemde ün kazanmıştır. Levni’yi diğerlerinden ayıran en önemli özelliği minyatürlerini tek sayfa olarak yapmasıdır. En önemli eseri
I.Ahmet’in oğlunun sünnet düğününü tasvir eden portresidir.
XVIII. yüzyılda seramiğin merkezi Kütahya olmuştur.
Bu dönemde çeşitli renkler üzerinde küçük çiçekler ve alaca desenler kullanılmıştır. Bu dönemin seramikleri küçük parçacıklardan ibarettir.
XVIII. yüzyılda çiltcilik gelişti. Çiltcilikte deri ve kumaş kullanıldı. XVIII. Yüzyılın ilk yarısında Avrupa usulü motiflerle ciltler yapıldı.
Lale Devrinde tezhip sanatında lale çiçeği önelmiş bir yer tutmaktadır. Bu dönemde tezhip sanatında “şeküfe tarzı” gelişti.
Şeküfe Tarzı: Çiçekleri esas görünüşlerine uygun bir biçimde çizmek.
Bu dönemin başta gelen Tezhipçileri;
Matbaanın kurulması ile bu alanda gerileme başlamıştır.
18.yüzyıl ıslahatları döneminde birçok müzisyen ve besteci yetişti. Türk musikisi bu yüzyılda yükselme dönemini yaşadı. Bu dönemin en büyük müzisyeni-bestekârı Itri Efendidir.
Itri Efendi; 17-18.yüzyılda yaşamıştır. Türk musikisini zirveye çıkarmıştır. Bazı besteleri günümüze kadar gelmiştir.
Bu dönemde musiki çalışmalarını padişahlarda desteklemişlerdir.
Sultan III. Selim: Ney çalmıştır. Bir çok makam çalışması yapmıştır. “Suz-i Dilara” makamını bulmuştur,
Yenikapı Mevlevi hanesi müzik çalışmalarını artırmıştır. Konservatuar görümünü almıştır.
Dil Hayat Kalfa; Bu dönemde yetişen Türk müziğinin en önemli kadın bestekarıdır.
Lale Devrinden itibaren batı mimari üslubu Barok ve Rokoko tarzı etkili Fermanya başladı.
Barok: XVI. Ve XVII. Yüzyıllarda klasik sanatı izleyen resim ve mimarlık üslubu.
Rokoko: XVIII. Yüzyılın başında Fransa’da çok geçerli olan, kavisli çizgileri bol, gösterişli bir sanat üslubu.
Bu dönemde;
Osmanlı mimarisi ve Avrupa Barok üslubu denenmiş olup yapılan e önemli eser Nuri Osmaniye Cami dir.
18.Yüzyıl ıslahatları sivil mimariyi de etkiledi. Han, kervansaray, hastane, çarşı. Köprü, köşk, saray… vb. sivil mimariyi oluşturmaktadır. Birçok medrese camilerin yanında inşa edildi. Birçok hamam yapıldı. En önemli hamamlar;